donderdag 10 september 2009

Hypotheekschulden: mag het íetsje meer zijn?


Veel Nederlanders gaan leningen aan om een huis te kopen. Absurd hoge leningen zelfs. Waarom doen ze dat? De belangrijkste reden: een dak boven je hoofd hebben tegen een betaalbare lening (afgezet tegen het inkomen). Er zijn echter nogal wat economen die wijzen op de duizelingwekkende schuldenlast die wij met z’n allen op hebben gebouwd: zo’n 600 miljard euro (dat is ongeveer gelijk aan ons BBP?). Dit bedrag stijgt elk jaar met zo’n 50 miljard. En wat dan te verwachten is: doemscenario’s van dalende huizenprijzen met 20 tot 40%. Voormalig topman en econoom van Robeco, professor Jaap van Duijn, doet een duit in het zakje.

Moeten we ons ongerust maken? Ik betwijfel of dat zo is. In tijden van recessie maken economen carrière met hun doemscenario’s of verdienen ze wat bij omdat ze er bij de bank zijn uitgedonderd. Dan willen ze ook nogal eens met wat gewaagde theorieën op de proppen komen: zijn ze in ieder geval ingedekt, mocht het misgaan. Jaap van Duijn is overigens niet van deze club opportunisten en is in het verleden altijd vrij reëel geweest.
Ik ben geen econoom, maar ik weet wel dat de huizenmarkt er een is van vraag en aanbod. Mensen moeten wonen, en zolang de markt niet verzadigd is zullen de huizenprijzen niet fors dalen. Daarbij komt, dat de hypotheekverstrekkers hun hypotheek aanbieden tegen een rente die op dit moment bijzonder laag te noemen is. Zolang de inkomens voldoende zijn om de hypotheek te kunnen dekken zullen er huizenkopers blijven bestaan die liever iets meer betalen voor een woning naar hun zin. Goed, er is momenteel wel veel aanbod (een kandidaat-koper heeft nu keuze uit gemiddeld 15 woningen) maar dat leidt niet tot inzakken van prijzen. De verkopers willen namelijk graag wachten totdat er een koper toehapt, want met verlies je huis verkopen is pas écht schulden maken.
Die gezamenlijke schuldenlast van 600 miljard is in mijn visie een nogal virtueel bedrag. Immers, niet iedereen zal een tophypotheek hebben, er zijn legio mensen die overwaarde in huis hebben, en het aandeel van de hypotheek in de grondprijs is in Nederland hoog omdat de beschikbare bouwgrond afneemt en niet toeneemt. Bovendien, de hele samenleving draait op leningen met onderpand en elke gezonde, kapitalistisch georganiseerde economie is gebaseerd op waardecreatie, waardevermeerdering, vooruitgang. Niet op achteruitgang. De huidige recessie is in mijn ogen slechts een dip, een correctie. Dat is gezond. Na deze dip zet de economie gewoon weer z’n normale klim voort. Voorwaarde is dus dat de economie (goed of redelijk) blijft draaien, zodat daaruit keurig de salarissen kunnen worden betaald die nodig zijn om een hypotheek te verkrijgen. Hierdoor kunnen kopers toetreden op de huizenmarkt. Met een blijvend lage rente is de kans mijns inziens groot dat zij daarin slagen. Ten slotte is er geen reden om aan te nemen dat de rente op korte termijn fors gaat stijgen of dat onze hypotheekaftrekmogelijkheid – de meest riante van de wereld – wordt beëindigd. Jaap van Duijn en ik hebben waarschijnlijk iets gemeen: we hebben vroeger allebei Monopoly gespeeld en we weten wat elke winnaar weet: niet oppotten, maar huizen kopen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten