donderdag 22 april 2010

2000 jaar oud uurwerk loopt weer


Meer dan een eeuw geleden werd door duikers in een Romeins scheepswrak een raadselachtig instrumentarium gevonden. Enkele jaren geleden werd het bewijs gevonden dat het een uurwerk is waarop de stand van de sterren nauwkeurig kan worden bepaald. Sommigen noemen het de astronomie-supercomputer uit de oude wereld.

Het zogenaamde Antikytheramechanisme is genoemd naar de plaats van ontdekking. Griekse duikers, die in 1901 op 42 meter diepte een Romeins scheepswrak onderzochten kwamen toen 82 vreemde bronsfragmenten tegen. Aanvankelijk raakte deze fragmenten, die door eeuwen liggen op de zeeboden helemaal ingekoekt waren, in de vergetelheid. Door de voortgang in de techniek kon met behulp van röntgenstralen onder de corrosiekoek van het apparaat worden gekeken. Verbaasde wetenschappers ontdekten bij een reconstructiepoging dat het zogenaamde Antikythera-mechanisme in staat was de bewegingen van de zon en de maan te voorspellen met een nauwkeurigheid waar Newton jaloers op zou zijn geweest. Het instrument moet in Griekenland zijn gemaakt rond 150 tot 100 voor Christus. Mogelijk is de ontwikkeling ervan verbonden met de astronoom en wiskundige Hipparchos, die rond deze tijd leefde. Deze man was zijn tijd ver vooruit en de complexiteit van zijn berekeningen en instrumentarium zou tenminste duizend jaar ongeëvenaard blijken te zijn. Mike Edmunds van de Universiteit van Cardiff in Wales:
Het is prachtig ontworpen. Je mond valt open als je ziet hoe ze dit voor elkaar hebben gekregen en hoe het gemaakt is, het impliceert dat de Grieken grote technische verfijning hadden.

Inmiddels is het instrument nauwkeurig nagebouwd. Zie hier het resultaat.

1 opmerking: