Plastisch fantastisch

[De Kolk toen (1927) en nu (een schoonheidsvlek of een puist?)]

Amsterdam heeft in 100 jaar een metamorfose doorgemaakt, ook al is gelukkig nog een hoop bebouwing aan de sloophamer ontkomen. Wat daarbij opvalt, is dat de zeilscheepjes en het water van de grachten plaats hebben gemaakt voor ugly asfalt, tramrails, bestrating en blik, en – dat moet ook gezegd worden – veel bomen.
In New York pakken ze het rigoureuzer aan: daar worden gebouwen die niet meer voldoen aan de laatste modesnufjes, na enkele jaren al met de grond gelijk gemaakt, of ze nu architectonische hoogstandjes zijn of niet. Ervoor in de plaats worden dan nog modernere kolossen neergezet. Toch is de skyline van Amsterdam in die 100 jaar ingrijpender gewijzigd dan die van New York. Dat komt omdat Amsterdam een historisch hart heeft, waar Amsterdammers (en ook bijna alle niet-Amsterdammers) veel van houden. Dat hart blijft hetzelfde, ondanks hoogbouw in de periferie. Waarschijnlijk hebben we dat gevoel voor sfeer en historie nodig om ons thuis te voelen. Wij houden nou eenmaal van laag en overzichtelijk, van charme en leefbaarheid. En we zijn zeker niet dol op efficiency, eenvormigheid en zakelijkheid in een stad met een kloppend oud hart.



[South Ferry, toen (1960) en nu]

In Hilversum, waar ik woon, moeten we nog leren wennen aan de vooruitgang. Hier wordt er door felle tegenstanders een loopgravenoorlog uitgevochten over 5 flatjes van hooguit 45 meter hoog voor de entree van het treinstation. Er leven namelijk mensen die liever in een plaggenhutje wonen dan in een luxe stenen nieuwbouwflat met uitzicht op de wriemelende massa schaapjes en heikneutertjes. Toch vrees ik dat de toekomst ons inhaalt en dat de skyline van de mediastad voortaan bepaald gaat worden door vijf statige stadstorens.
Hier moet men erg wennen aan een uiterlijke identiteitsverandering, zoals iemand die opziet tegen een ingreep van de plastisch chirurg en bang is om straks in de spiegel te moeten kijken. Hilversum gaat er moderner, jonger uitzien. Echt, Hilvercity wordt straks een pretty, sexy city. Geen botox, geen siliconen, maar beton, staal en glas. Nu nog de schreeuwende, protesterende patiënt onder narcose brengen.