In 1940 (een jaar na het einde van de Spaanse burgeroorlog 1936-1939) besliste de regering van dictator Franco tot oprichting van een monument ter ere van de slachtoffers van deze oorlog. In een vallei dichtbij Madrid, die nu de Vallei der Gevallenen genoemd wordt, werd een monstrueus mausoleum gebouwd, waar van 1940 tot 1960 met 20.000 man aan is gewerkt, voornamelijk door middel van slavenarbeid door de overwonnen Republikeinen. De ‘grap’ is, dat Franco het van de families niet gedaan kreeg om alle overleden franquistas die begraven lagen in hun eigen graf, in hun eigen stad of dorp, hier naartoe te brengen. En daarom liggen er – feitelijk tegen de wil van de dictator – vooral republikeinse overledenen. De ‘roden’, socialisten en republikeinen, waren aanvankelijk begraven in een massagraf maar werden later overgebracht naar het mausoleum om deze te vullen, bij gebrek aan franquistas. Franco besloot daartoe, met de gedachte dat hiermee het verlies van zijn tegenstanders wel zou worden ingepeperd.
Franco zelf is op deze begraafplaats begraven, net als José Antonio Primo de Rivera, de oprichter van de Falange, de fascistische partij van Spanje. Tussen de doden van hun tegenstanders, zodat zijn geest ze wellicht na zijn dood bij de vele duizenden nog zal ontmoeten.
Recentelijk besloot de Spaanse regering om alle stoffelijke resten van de anonieme gevallenen (zo’n 30.000) alsnog te gaan identificeren, en die resten, indien gewenst door de familie, terug te geven.
Een enorme opruimingsoperatie, die vele jaren in beslag zal nemen, misschien net zo lang als aan het mausoleum gewerkt is.
Spanje, dat al lang geen fascistisch of ultra-rechts land meer is, en in deze tijd bestuurd wordt door een socialistische regering, zit met het Monumento Nacional de Santa Cruz del Valle de los Caídos (Het Heilige Kruis van de Vallei der Gevallenen) een beetje ongemakkelijk. Het blijft een symbool van een verleden, waar men het liefst geen heimweegevoelens voor ziet opkomen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten